ΒΡΑΒΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ 2021

Συνοψη

Ο φορέας DOMa παρουσιάζει με χαρά τον βραβευμένο από τα ΕΒΓΕ 2021 τόμο ‘Βραβεία Ελληνικής Αρχιτεκτονικής’, με στόχο την καταγραφή, ενθάρρυνση και προώθηση του έργου των Ελλήνων αρχιτεκτόνων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και της σύγχρονης αρχιτεκτονικής δημιουργίας στην Ελλάδα από αρχιτέκτονες οποιασδήποτε προέλευσης.

Προβλέπονται δυο ειδών διακρίσεις:
– ένα Βραβείο και δυο Έπαινοι για καθεμιά από τέσσερις κατηγορίες αρχιτεκτονικού έργου -πραγματοποιημένο έργο, πρώτο έργο νέου αρχιτέκτονα, μελέτη, και νέα αρχιτεκτονική σε υφιστάμενο κτήριο- που απονέμονται από την κριτική επιτροπή, και
– τα Βραβεία Συναδέλφων, τα οποία αναγνωρίζουν το καλύτερο πραγματοποιημένο έργο ενιαία, ανεξάρτητα από τις τρεις προαναφερθείσες κατηγορίες βραβείων για υλοποιημένα έργα, και, επίσης, την καλύτερη μελέτη.

Μέλη της κριτικής επιτροπής για τα ‘Βραβεία Ελληνικής Αρχιτεκτονικής 2021’ ήταν οι κ.κ.
– Roger Diener, αρχιτέκτων, Diener & Diener, Βasel, καθηγητής του ETH Zurich – Ελβετία,
– Juan Herreros, αρχιτέκτων, Estudio Herreros, καθηγητής και πρόεδρος της Ανωτάτης Πολυτεχνικής Σχολής Αρχιτεκτονικής της Μαδρίτης – Ισπανία, και
– Vittorio Pizzigoni, αρχιτέκτων, Baukuh, Μιλάνο, αναπληρωτής καθηγητής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Γένοβας – Ιταλία.

Κριτές στα Βραβεία Συναδέλφων είναι οι συμμετέχοντες ως υποψήφιοι στα ‘Βραβεία Ελληνικής Αρχιτεκτονικής’. Φέτος, συμμετείχαν ως κριτές εκατόν πενήντα οκτώ αρχιτέκτονες από τις συνολικά εκατόν εξήντα δύο διαφορετικές ομάδες συμμετεχόντων. Η διαδικασία αξιολόγησης αποφασίζεται εσωτερικά από κάθε σχεδιαστική ομάδα, αλλά η έκφρασή της ορίζεται να είναι έργο του εκπροσώπου της.

Στα ‘Βραβεία Ελληνικής Αρχιτεκτονικής 2021’ υπεβλήθησαν συνολικά διακόσιες τέσσερις συμμετοχές, περισσότερες από κάθε άλλη φορά. Η παρούσα δημοσίευση περιλαμβάνει σαράντα δύο από αυτές, τις επικρατέστερες από κάθε κατηγορία βραβείων, κατά την ετυμηγορία της κριτικής επιτροπής στις προαναφερθείσες τέσσερις κατηγορίες και των συμμετεχόντων αρχιτεκτόνων στις δύο κατηγορίες των ‘Βραβείων Συναδέλφων’. Στη μεγάλη ομάδα αυτών των κορυφαίων σχεδίων υπάρχουν ένδεκα πραγματοποιημένα έργα, έξι επί πλέον (πέραν των προηγουμένων) πρώτα (πραγματοποιημένα) έργα νέων αρχιτεκτόνων, ένδεκα μελέτες και δεκατέσσερα πραγματοποιημένα έργα νέας αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενο κτήριο. Τα δεκαπέντε από τα σαράντα δυο είναι ιδιωτικές κατοικίες, στη συντριπτική τους πλειοψηφία υλοποιημένες, παραθεριστικές και προς μερική, τουλάχιστον, εμπορική εκμετάλλευση, ενώ δύο επί πλέον αποτελούν συμμετοχές σε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό κοινωνικής κατοικίας στην Κύπρο. Άλλα δεκαπέντε αφορούν έργα δημόσιου εν γένει χαρακτήρα, δημόσια κτήρια και υπαίθριους χώρους, εκ των οποίων έξι έχουν υλοποιηθεί στην Ελλάδα, μια απροσδόκητα καλή ‘σοδειά’ σε ένα γενικά φτωχό στην Ελλάδα τομέα, και τρία στο εξωτερικό. Δυο αφορούν συμμετοχές στον διαγωνισμό για τη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στη Φλώρινα και άλλα δύο είναι υλοποιημένα έργα εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Τα υπόλοιπα δέκα αφορούν εμπορικούς και επαγγελματικούς χώρους, σχεδόν όλα υλοποιημένα, τα υπόλοιπα, ελπίζουμε, με επικείμενη υλοποίηση.

Όσα έργα δεν δημοσιεύονται εδώ και προκρίνονται με βάση τις αξιολογήσεις που προαναφέρθηκαν, θα γίνουν αντικείμενο ψηφιακών δημοσιεύσεων. Μέρος της υλης των ένδεκα δημοσιευμένων Επετηρίδων Ελληνικής Αρχιτεκτονικής σύντομα θα μεταφερθεί στο doma.archi, όπου στεγάζεται πλέον και το Index. Η αναδρομή τόσο στα διακεκριμένα, όσο και στο σύνολο των έργων που υποβλήθηκαν, αλλά και ο αυξημένος αριθμός συμμετοχών, παρέχει για δεύτερη συνεχή χρονιά την αισιόδοξη εικόνα μιας αρχιτεκτονικής που στη μικρή κλίμακα παραμένει συνειδητά ευθύβολη, ήρεμη, επαρκώς ερευνητική και επινοητική. Στη μεγαλύτερη κλίμακα, όπου οι απαιτήσεις γίνονται πολύπλοκες και εμπλέκονται περισσότεροι -και συχνά όχι απόλυτα αναγκαίοι ή και κατάλληλοι- συντελεστές, που πρέπει να δικαιολογήσουν την παρουσία τους, το αποτέλεσμα μερικές φορές φαίνεται πιο αβέβαιο, αν και εκ πρώτης όψεως συχνά εντυπωσιάζει. Έχουμε αρκετό δρόμο να διανύσουμε στο πεδίο αυτό. Η συνύπαρξη αναγνωρισμένων αρχιτεκτόνων και αναδυόμενων δυνάμεων ενισχύει την αισιοδοξία. Την αισιοδοξία ενισχύει, επίσης, η εντύπωση ότιη πανδημία δεν επέφερε ιδιαίτερα μεγάλη ανάσχεση.

Ευχαριστούμε θερμά όλους τους δημιουργούς αρχιτέκτονες και τους φωτογράφους που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του DOMa. Ευχαριστούμε, ιδιαίτερα, όσους από τους αρχιτέκτονες συμμετείχαν στην κρίση για την απονομή των ‘Βραβείων Συναδέλφων’. Ευχαριστούμε, τέλος, εγκάρδια τους τρεις κριτές, που τίμησαν τoν DOMa αποδεχόμενοι την πρόσκληση να αναλάβουν το επίπονο και υπεύθυνο έργο της κριτικής και της αξιολόγησης των μελετών και των έργων που υποβλήθηκαν.