Τοπια μεταβολισμου. Ορυχειο Αμυνταιου

Στόχος της πρότασης είναι η περιβαλλοντική αποκατάσταση και ο μετασχηματισμός ενός αλλοιωμένου τοπίου εξόρυξης λιγνίτη σε τόπο παραγωγικό και εύφορο, με διατήρηση του πνεύματος του τόπου και της μνήμης της προηγούμενης χρήσης.

Η οικολογία χρησιμοποιείται ως ρυθμιστής των διαδικασιών ανασυγκρότησης. Παράγεται μια νέα τοπιακή οντότητα, κατάλληλα συνδεδεμένη με τη γύρω περιοχή, με νέες χρήσεις-παράγοντες έλξης. Δημιουργείται ένα εκτεταμένο παραγωγικό τοπίο αγροτικής εκμετάλλευσης, σε συνδυασμό με χρήσεις ήπιας αναψυχής, τουρισμού και ενέργειας. Η επέμβαση δρα, εκτός από το τοπιακό πεδίο, ως στρατηγική που αναπτύσσεται σε οικολογικό, κυκλοφοριακό και παραγωγικό επίπεδο.

Η κεντρική ιδέα γεννιέται από την ανάγκη δημιουργίας ενός διαρθρωτικού συστήματος σκελετού-δικτύου, που θα οργανώσει τον χώρο, θα διαγράψει με καθαρότητα τα όρια της περιοχής μελέτης και θα συρραφεί στην υπάρχουσα τοποθεσία ως ένας νέος τοπιακός ιστός κυοφορίας και αναγέννησης του αλλοιωμένου τοπίου.

Η ανάγκη περιβαλλοντικού εμπλουτισμού και αποκατάστασης της οικολογικής δομής και βιοποικιλότητας οδήγησε στην άρθρωση και διαχείριση του τοπίου ως ακολουθίας επάλληλων ζωνών οργάνωσης καλλιεργειών, χρήσεων και δασικών μαζών. Το σύστημα αυτό, σε συνέργεια με το δίκτυο κίνησης, αποδίδει γεωμετρικά και διασυνδέει τα όρια της περιοχής μελέτης, τις επί μέρους χωρικές ενότητες και τα ενδιαιτήματα (habitats). Το παραγόμενο αποτέλεσμα διέπεται από διαδικασίες τοπιακού μεταβολισμού, παράγοντας σειρά τοπίων διαφορετικών χαρακτήρων και ποιοτήτων.

Με αυτούς τους χειρισμούς η πρόταση επιθυμεί τη συνένωση, τη διασύνδεση και την ενσωμάτωση των υπαρχόντων θραυσμάτων τοπίου σε ένα νέο τοπιακό συνεχές, σε ένα νέο καμβά τοπίων, που βρίσκονται σε διαρκή οικολογική μεταβολή, προσφέροντας ένα πλούσιο πρόγραμμα χρήσεων και δυνατοτήτων στην τοπική κοινωνία.

Η πρόταση τιμήθηκε με το 3ο Βραβείο στον Χωροταξικό Διαγωνισμό Ιδεών για τον ‘Τοπιακό Επαναπροσδιορισμό και Παραγωγική Επανένταξη της εξωτερικής απόθεσης του Ορυχείου Αμυνταίου’, Ορυχείο Αμυνταίου, Νομός Κοζάνης.