Πολυκατοικια στο Παγκρατι

Δημήτρης Ησαΐας - Τάσης Παπαϊωάννου

Πληροφορίες

Κατηγορία
Πολυκατοικίες
Χρόνος Μελέτης
2015
Χρόνος Αποπεράτωσης
2019
Διεύθυνση Έργου
Παγκράτι, Αθήνα

Περιγραφη

Η επιχειρηματική δραστηριότητα της αντιπαροχής που διαμόρφωσε τις Ελληνικές πόλεις  χρησιμοποίησε τον τύπο του αστικού πολυώροφου κτιρίου, της Αθηναϊκής πολυκατοικίας. Οι διαστάσεις των οικοπέδων που χρησιμοποίησε η παραπάνω διαδικασία έπρεπε να ικανοποιούν τα μεγέθη που εξυπηρετούν την εμπορευματική διαδικασία. Η επιλογή αυτή είχε αποτέλεσμα την διατήρηση, μέχρι σήμερα, άχτιστων μικρών οικοπέδων κι εγκαταλελειμμένων, πολλές φορές, σπιτιών διάσπαρτων στον πυκνοδομημένο ιστό της πόλης. Το οικόπεδο της οδού Ευφράνορος, εμβαδού μόλις 119τ.μ. και σχεδόν τριγωνικού σχήματος, ήταν ό,τι είχε απομείνει από το κατεδαφισμένο τριώροφο προπολεμικό κτίριο, ίχνη του οποίου παρέμεναν  αποτυπωμένα πάνω στις μεσοτοιχίες των δύο όμορων πολυκατοικιών. Αν το οικόπεδο αυτό ήταν, όπως φαίνεται, ασύμφορο για τον τυπικό εργολάβο, από την άλλη αποτελούσε μια πρόκληση για το σχεδιασμό ενός νέου κτιρίου μικρών κατοικιών που θα αναπτύσσονταν καθ’ ύψος. 

Το κτίριο της οδού Ευφράνορος αναπτύσσεται σε 6 στάθμες υπεράνω του ισογείου με μία  κατοικία ανά όροφο. Οι δύο τύποι κατοικιών που περιλαμβάνει, 60τ.μ. και 68τ.μ., οργανώνονται με τρόπο ώστε οι μεγαλύτερες από αυτές, στον 2ο, 3ο και 4ο όροφο, να συγκροτούν διακριτό όγκο που προβάλει υπό γωνία προς την πλευρά του ακαλύπτου. Σε αντίθεση με την εικόνα της παλιάς γειτονιάς του Παγκρατίου, με τα ακουμπισμένα στο φυσικό ανάγλυφο του εδάφους σπίτια, η σημερινή εικόνα έχει δραματικά αλλάξει, με τον πυκνοδομημένο ιστό των ψηλών πολυκατοικιών να κυριαρχεί. Επιλέγεται η συμπλήρωση του συνεχούς μετώπου του δρόμου και δημιουργείται η αίσθηση της «αιώρησης» με την απόφαση να αφεθεί η στάθμη της εισόδου ως στεγασμένος υπαίθριος χώρος που ενοποιεί οπτικά το δρόμο με τον μικρό ακάλυπτο χώρο του κτιρίου, αλλά και τους υπόλοιπους ακάλυπτους χώρους που υπήρχαν στην καρδιά του πυκνοδομημένου οικοδομικού τετραγώνου. Το καμπύλο μπλε κλιμακοστάσιο ορίζει και διαφοροποιεί το κτίριο από την παρακείμενη πολυκατοικία σαν ένα είδος στροφέα που, σηματοδοτώντας την κατακόρυφη κίνηση, μεταφέρει στην πλευρά του δρόμου την αποκλίνουσα από την κάθετο στην οικοδομική γραμμή πλευρά του τριγωνικού οικοπέδου. Η δημιουργία μιας δεύτερης όψης, από τον 2ο όροφο έως και το δώμα, με τα ξύλινα καφασωτά εντείνει την αίσθηση της «αιώρησης». Η αναδίπλωση της όψης στο δώμα μετεξελίσσεται σε πέργκολα που προσφέρεται σε χρήση όλων των ενοίκων οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν την πανοραμική θέα της πόλης και τα δύο χαρακτηριστικά τοπόσημά της: τον Παρθενώνα και τον Λυκαβηττό.

Η διερεύνηση της οργανικής σχέσης αρχιτεκτονικής και τέχνης επιχειρείται με την ένταξη επιλεγμένων γνωστών μορφών από το έργο του Αλέκου Φασιανού. Οι μορφές αυτές, στο ισόγειο και το δώμα, εντάσσονται είτε αυτόνομα, είτε χρησιμοποιούνται ως στοιχεία τονισμού των ορίων του κτιρίου.  Η αλλαγή της χρήσης, που υπαγορεύτηκε από τον εργοδότη, έδωσε την ευκαιρία σχεδιασμού του εξοπλισμού και των επίπλων των ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων από κόντρα-πλακέ που αφήνεται στο χρώμα του με σημειακή τη χρήση χρώματος που διαφοροποιείται ανά όροφο.

Ιδιαίτερη μέριμνα έχει ληφθεί για τα βιοκλιματικά χαρακτηριστικά των διαμερισμάτων. Τα ξύλινα καφασωτά της όψης, που αναφέρθηκαν, πέραν της προφανούς ηλιοπροστασίας, δημιουργούν ένα δεύτερο επίπεδο, πέραν της οικοδομικής γραμμής, ένα φίλτρο που προστατεύει από την όχληση της πόλης. Τα καφασωτά είναι κινητά (συρόμενα) και εισάγουν ένα στοιχείο διαρκούς μεταβλητότητας της όψης μέσα στο χρόνο.

Η κατασκευή είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα που αφήνεται ανεπίχρηστο και άβαφο, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά, ενώ εκτεταμένη είναι και η χρήση μεταλλικών στοιχείων. Τα δάπεδα των εσωτερικών χώρων είναι από μάρμαρο, ενώ στο ισόγειο υπάρχουν πελεκημένα δάπεδα γαρμπιλοδέματος. Τα επιχρίσματα όπου χρησιμοποιούνται είναι πελεκημένα αρτιφισιέλ, είτε λευκά είτε χοντροκόκκινα, με έγχρωμα αδρανή μέσα στη μάζα του κονιάματος. 

Συντελεστες

Συνεργάτης αρχιτέκτων
Ηλεκτρομηχανολογική μελέτη
Κατασκευή
Ειδική Προσφορά Συνδρομής έως 17 Οκτωβρίου
Με αφορμή την ημερίδα DOMa Diaries 04, αποκτήστε συνδρομή στις εκδόσεις DOMa και λάβετε δωρεάν τον τόμο των Βραβείων Ελληνικής Αρχιτεκτονικής 2024. Με την ετήσια συνδρομή λαμβάνετε δύο τεύχη του περιοδικού DOMa, πέντε τεύχη του περιοδικού ΔΟΜΕΣ, και τον τόμο των Βραβείων Ελληνικής Αρχιτεκτονικής 2025. Η προσφορά ισχύει έως την Πέμπτη 17 Οκτωβρίου, μόνο για νέους συνδρομητές.