‘Εστια’. Η τοπογραφια ενος κοινου τοπου

Σχεδιάζοντας έναν τόπο ως κοινό τόπο

Έμφυτη τάση του ανθρώπου συνιστά η ανάγκη για συλλογικότητα, για κοινωνία. Ο πρώτος χώρος που σχηματίζεται νοείται ως ο πυρήνας του συνόλου. Το αρχέτυπο της εστίας εκφράζει την ανάγκη για έναν κοινό τόπο.

Η αναπαράσταση του κόσμου από τον Κοσμά τον Ινδικοπλεύστη

Ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης πίστευε ότι η γη ήταν ορθογώνια και ότι ο ουρανός ήταν διαμορφωμένος σαν οριζόντιος ημικύλινδρος. Αυτή η απεικόνιση αντανακλούσε το σχήμα του κόσμου κάτω από το στερέωμα.

Η τοπογραφία του κοινού τόπου

Η εστία, ως τόπος συνάθροισης για την τελετουργική κατανάλωση της τροφής, εμπεριέχει την έννοια του ιερού. Αναφέρονται βασικές αρχές σχεδιασμού ιερών χώρων, όπως:

- Η τριμερής διάταξη του χώρου σε χώρο εισόδου, χώρο κατανάλωσης και χώρο παρασκευής του φαγητού, που παραλληλίζεται με τον νάρθηκα, τον κυρίως ναό και το ιερό βήμα στη βυζαντινή εκκλησιαστική αρχιτεκτονική.

- Η ανύψωση του βλέμματος συντελείται με τρεις διαδοχικές τονικότητες: σκούρος τόνος, μεσαίος τόνος και ανοιχτός τόνος, που αντιστοιχούν στη γη, τον ορίζοντα και τον ουρανό, επιτείνοντας την καθ’ ύψος αναφορά.

- Η γη αποδίδεται με μολυβδόφυλλα, ο ορίζοντας, οι περιμετρικοί τοίχοι με αδρό λευκό σοβά, ο ουρανός με την υπερκείμενη φωτεινή πηγή.

- Η κεντρική τράπεζα αποδίδεται μέσα από τα σκάμματα στο επίπεδο του εδάφους. Η τράπεζα αποτελεί τον κοινό τόπο που συγκεντρώνει τόσο χωρικά τους επισκέπτες όσο και οπτικά τα βλέμματα.